Экономика
Экономика
Қарағанды облысы – Қазақстандағы ең ірі өнеркәсіптік аймақ, қуатты индустриалдық орталық, елде жетекші орындарға ие. Өнеркәсіп саласы тау-металлургиялық кешенмен ұсынылған. Азық-түлік, фармацевтикалық және химиялық салалар, жеңіл өнеркәсіп пен құрылыс материалдары индустриясы дамыды. 2024 жылдың қаңтар-маусым айларында облыстың жалпы аймақтық өнімі ағымдағы бағалармен $ 6301,38 млн құрады. Өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда нақты ВРП 8,6%-ға өсті.
Экономиканың негізгі салалары
Сауда
2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында Қарағанды облысының Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) елдерімен өзара саудасы 2 145,1 млн АҚШ долларын құрады, бұл 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,1%-ға артық. Экспорт 2,2%-ға төмендеп, 1 250,1 млн АҚШ долларын құрады, ал импорт 8,8%-ға артып, 895 млн АҚШ долларына жетті. Облыстың негізгі сауда серіктестері болып Ресей, Қырғызстан және Беларусь табылады. Негізгі экспорттық тауарлар ретінде тау-металлургия кешенінің, машина жасау және химиялық өнеркәсіптің өнімдері аталады.
2 145,1
Өнеркәсіп
2024 жылдың қаңтар-қазан айлары аралығында республика өнеркәсібінің құрылымында Қарағанды облысының үлесі 8,0%-ды немесе 6,3 млрд АҚШ долларын құрады, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 0,8%-ға артты және елде үшінші орынды иеленді. Көрсеткіштің өсуі негізінен өңдеу өнеркәсібі, тау-кен өндірісі мен карьерлерді игеру, сондай-ақ электр энергиясын өндіру, беру және тарату көлемінің ұлғаюымен байланысты.
6,3
Ауыл шаруашылығы
2024 жылдың қаңтар-қазан айларында ауыл шаруашылығы, орман шаруашылығы және балық шаруашылығының жалпы өнім (қызметтер) көлемі 849 млн АҚШ долларын құрады.
849
Туризм
Балқаш көлінің жағалауында жағажай туризмін дамытуға барлық жағдай жасалған
Тарих және мәдениет ескерткіштерінің (Жошы хан мазары, Алаша хан мазары, Басқамыр, Аяққққамыр ежелгі қалалары, Теректиаулие жартас суреттері және т. б.) негізінде экологиялық, тарихи, қажылық, сондай-ақ туризмнің экскурсиялық түрлері дамуы мүмкін.
Жезқазған және Қарқаралы қалаларында филиалдары бар республикадағы алғашқы "Жалын" спорттық туризм бойынша балалар-жасөспірімдер спорт мектебі - 400 адамға дейін қатысатын жаяу жүргіншілер, тау, велосипед, шаңғы туризмі.
400
Экономика салаларының өсу қарқыны
Өнеркәсіп
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
111,3
Ғимарат
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
135,4
Көлік
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
96,1
Ауыл шаруашылығы
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
115,5
Сауда
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
102,8
Байланыс
(2024 жылдың қаңтар-қазан айлары 2023 жылдың қаңтар-қазанына қатысты, %)
106,4
Облыс аумағында алтын, молибден, мырыш, қорғасынның үлкен қоры шоғырланған. Сонымен қатар мұнда көмірдің орасан зор қорын (Қарағанды көмір бассейні), темір және полиметалл кендерінің табысты игеріліп жатқан шоғырларын қосу қажет. Асбест, оптикалық кварц, мәрмәр, гранит, қымбат және сәндік тастар, мыс, мұнай, газ кен орындары. Қарағанды көмір бассейні республиканың металлургия өнеркәсібі кәсіпорындары үшін кокстелетін көмірдің негізгі жеткізушісі болып табылады. Мыс кенінің негізгі қорлары Жезқазған - Жезқазған кен орны қаласының ауданында орналасқан, ірі әзірлеуші (өндірістің толық циклімен: мыс кенін өндіруден бастап дайын өнімді өндіруге дейін) "Қазақмыс "корпорациясы"ЖШС болып табылады. 2009 жылы Жаңаарқа ауданында Жалын тас көмір кен орнын игеру басталды.
Облыс аумағында алтын, молибден, мырыш, қорғасын, марганец, вольфрам қорлары шоғырланған. Мұнда көмірдің үлкен қорын (Қарағанды көмір бассейні), темір және полиметалл кендерінің табысты игерілген шоғырларын қосу керек. Асбест, оптикалық кварц, мәрмәр, гранит, асыл және ұсақ тастар, мыс, мұнай, газ кен орындары.
2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айлары бойынша Қарағанды облысында 5,4 млрд АҚШ долларына өнеркәсіп өнімдері өндірілді. Өнеркәсіп өндірісінің индексі 113,1% құрады. Тау-кен өнеркәсібі мен карьерлерді игеру саласында 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда өнеркәсіп өндірісінің индексі 100,3% болды. Металл кендерін өндіру көлемі 8,4%-ға артты, ал тау-кен өнеркәсібінің басқа салаларында – 0,5%-ға артты.
Өңдеу өнеркәсібінде 2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында өнеркәсіп өндірісінің индексі 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 105,6% құрады. Ең үлкен өсу басқа дайын өнімдердің өндірісінде байқалды – 2 есе, машина жасауда – 24,9%, дайын металл өнімдерін өндіруде, машиналар мен жабдықтардан басқа – 23,6%, химия өнеркәсібінде – 11,4%, металлургияда – 4,3%.
Электрмен жабдықтау, газ жеткізу, бу және ауаны баптау саласында 2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айларындағы өнеркәсіп өндірісінің индексі 2023 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 103,2% құрады, бұл электроэнергияны өндіру, беру және тарату көлемінің 3,2%-ға ұлғаюымен байланысты. Сумен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтарды жинау мен бөлуге бақылау саласында өнеркәсіп өндірісінің индексі 2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында 101% құрады, бұл су жинау, өңдеу және тарату көлемінің 1%-ға артуымен байланысты.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша Қарағанды облысының өнеркәсіп өндірісінің индекстері
|
Іс-әрекет түрлері |
2024 (%) |
|
Өнеркәсіп бойынша барлығы |
111.3 |
|
Тау-кен және карьерлерді қазу |
113.5 |
|
Көмір өндіру |
103.5 |
|
Металл кендерін өндіру |
124.9 |
|
Темір рудасын өндіру |
114.8 |
|
Темір рудаларынан басқа рудаларды өндіру |
131.5 |
|
Басқа пайдалы қазбаларды өндіру |
92.5 |
|
Қалалық тау-кен өнеркәсібінде қызмет көрсету |
123.3 |
|
Өңдеу өнеркәсібі |
111.5 |
|
Азық-түлік өндірісі |
102.4 |
|
Етті өңдеу және консервілеу және ет өнімдерін өндіру |
117.4 |
|
Балықты, шаянтәрізділерді және моллюскаларды өңдеу және консервілеу |
109.8 |
|
Жемістер мен көкөністерді өңдеу және консервілеу |
97.2 |
|
Өсімдік және жануарлар майлары мен тоң майларды өндіру |
95.7 |
|
Сүт өнімдерін өндіру |
97.2 |
|
Ұн және жарма өнімдерін, крахмал және крахмал өнімдерін өндіру |
116.6 |
|
Нан, макарон және ұннан жасалған кондитерлік өнімдерді өндіру |
84.4 |
|
Басқа тамақ өнімдерін өндіру |
103.5 |
|
|
|
|
Сусын өндірісі |
98.4 |
|
Жеңіл өнеркәсіп |
71.2 |
|
Тоқыма өндірісі |
81.5 |
|
Киім өндірісі |
69.4 |
|
Былғары және соған байланысты бұйымдарды өндіру |
75,0 |
|
Жиһаздан басқа ағаш және тығын бұйымдарын өндіру; сабан өнімдерін және тоқыма материалдарын өндіру |
199.4 |
|
Қағаз және қағаз өнімдерін өндіру |
94.5 |
|
Баспа қызметі және жазылған тасымалдағыштарды көбейту |
100.6 |
|
Кокс және мұнай өнімдерін өндіру |
119.4 |
|
|
|
|
Химиялық өнімдерді өндіру |
100.7 |
|
Негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттарды өндіру |
134.6 |
|
Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру |
127.5 |
|
Басқа металл емес минералды өнімдерді өндіру |
96.6 |
|
Металлургиялық өндіріс |
110.6 |
|
Қара металлургия, металл құюдан басқа |
113.8 |
|
Негізгі бағалы және түсті металдарды өндіру |
107.5 |
|
Металл құю |
161.1 |
|
Машиналар мен жабдықтарды қоспағанда, дайын металл бұйымдарын өндіру |
150,0 |
|
Машина жасау |
121.6 |
|
Компьютерлер, электрондық және оптикалық жабдықтар өндірісі |
128.5 |
|
Электр жабдықтарын өндіру |
110.9 |
|
Басқа санаттарға жатпайтын машиналар мен жабдықтар өндірісі |
279.6 |
|
Автомобильдер, тіркемелер және жартылай тіркемелер өндірісі |
88.8 |
|
Басқа көліктердің өндірісі |
137.9 |
|
Машиналар мен жабдықтарды жөндеу және монтаждау |
117.5 |
|
Жиһаз өндірісі |
108.5 |
|
Басқа дайын өнімдерді өндіру |
109.3 |
|
Электрмен, газбен, бумен, ыстық сумен және кондиционермен қамтамасыз ету |
103.2 |
|
Электр энергиясын өндіру, беру және тарату |
99.9 |
|
Газ тәріздес отынды құбырлар арқылы өндіру және тарату |
161.5 |
|
Бумен, ыстық сумен және кондицияланған ауамен қамтамасыз ету |
114.4 |
|
Сумен қамтамасыз ету; қалдықтарды жинау, өңдеу және кәдеге жарату, ластануды бақылау жөніндегі іс-шаралар |
101,0 |
|
Суды қабылдау, тазарту және бөлу |
86,0 |
|
Ағынды суларды жинау және тазарту |
123.3 |
|
Қалдықтарды жинау, өңдеу және кәдеге жарату; материалдарды қайта өңдеу (қалпына келтіру). |
112.8 |
